Το Σπίτι των Πνευμάτων

Της Ιζαμπέλ Αλιέντε

Μια χώρα που θα μπορούσε να είναι η Χιλή, και μια πολυπρόσωπη δυναστεία που σε κάθε μέλος της αναφέρεται διαδοχικά αυτό το χρονικό.

Ο Εστέμπαν Τρουέμπα, που ξεκίνησε από το μηδέν κι έγινε ζάπλουτος γαιοκτήμονας και δυναμικός γερουσιαστής, οικογενειακός δυνάστης, που οι τρομεροί θυμοί του συντάραζαν όλους γύρω του. Η Κλάρα, η νόμιμη σύζυγός του, υπερευαίσθητη και με υπεραναπτυγμένη διορατικότητα, με απόλυτη πίστη στα πνεύματα που πλανιούνται στο μεγάλο αρχοντικό τους, πριν το στοιχειώσει και η ίδια με τη σειρά της. Τα νόμιμα και εξώγαμα παιδιά του Εστέμπαν και οι απόγονοί τους, που οι μοίρες τους διασταυρώνονται και συμπλέκονται στα παιχνίδια της αγάπης και της τύχης, η δίνη της εξέγερσης και των παράνομων παθών, ο τρόμος και η φρίκη του πολέμου μιας χώρας που μάχεται τον εαυτό της.

Ανάμεσα στις διαφορετικές γενιές, ανάμεσα στους αφεντάδες και στ' αποπαίδια, ανάμεσα στον πατριάρχη, στις γυναίκες του σπιτιού, στους υπηρέτες, στους κολίγους, δημιουργούνται και διαλύονται σχέσεις σημαδεμένες.

Μέσα στην τριάδα των καλύτερων βιβλίων που διάβασα.

Ήξερα για «Το Σπίτι των Πνευμάτων» πολύ πριν το διαβάσω και τελικά το διάβασα πολλά χρόνια μετά την κυκλοφορία του.

Στην αρχή δεν μου άρεσε καθόλου και, αν και είχα όλη την καλή πρόθεση να το διαβάσω, παρά λίγο να το παρατήσω.

Όπως όλη την καλή πρόθεση είχα να διαβάσω το «Εκατό Χρόνια Μοναξιάς» του Μάρκεζ, που μας το είχε συστήσει, από τα χρόνια του πανεπιστημίου ακόμα, ένας καθηγητής ως ένα βιβλίο που οφείλαμε να διαβάσουμε, όπως όλη την καλή πρόθεση είχα να διαβάσω τo «Η Πορτοκαλιά ή Οι Κύκλοι του Χρόνου» του Φουέντες, αλλά δεν μπόρεσα.

Τι να κάνω; Με υπερβαίνει. Αυτός ο «φανταστικός ρεαλισμός» δεν είναι καθόλου του γούστου μου τελικά.

Όμως «Το Σπίτι των Πνευμάτων» δεν είναι έτσι, αν και στην αρχή έτσι φαίνεται.

Καθώς ξετυλίγεται η ιστορία έχουμε μια πολύ ρεαλιστική πλοκή που είναι μια πραγματική ζωγραφιά-εικόνα της Χιλής από τα τέλη του 19^ου ως τα μισά του 20^ου.

Δύο πράγματα μ’ αρέσουν στα βιβλία της Ιζαμπέλ Αλιέντε (σ’ αυτά που διάβασα τελοσπάντων):

Η πλοκή των ιστοριών. Σαν στιλ γραφής μου αρέσει πολύ περισσότερο ο Ρεβέρτε αλλά σαν πλοκή μου αρέσει περισσότερο η Αλιέντε.

Έχει και ένα ξεχωριστό στιλ στον τρόπο που στήνει την πλοκή της. Διαβάζεις για ένα πρόσωπο ή ένα γεγονός που φαίνονται τελείως ασήμαντα και τα ξεχνάς και στην πορεία καταλαβαίνεις ότι παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο.

Ή πράγματα που φαίνονται πολύ σημαντικά απλά τ’ αναφέρει. «Η Σαριτέ, που ήταν έγκυος εκείνη την εποχή…». Μα, η Σαριτέ ήταν η πρωταγωνίστρια! Πως κατέστη έγκυος; Πότε;

Σε μερικά βιβλία της έπρεπε να φτάσω το διάβασμα ως τη μέση για να καταλάβω ποιος είναι τελικά ο πρωταγωνιστής.

Το δεύτερο πράγμα που μου άρεσε πολύ είναι ότι τα βιβλία της που διάβασα έχουν πάρα πολλά ιστορικά στοιχεία. Βέβαια γούστα είναι αυτά, αλλά εμένα μ’ αρέσει πολύ η ιστορία.

Μαζί με το «Κόρη της Μοίρας» και το «Φωτογραφία σε σέπια» αποτελούν μια τριλογία πάνω στη νεότερη ιστορία της Χιλής. Γι’ αυτό και εμένα μου άρεσαν πολύ, τουλάχιστον τα δύο που διάβασα.

Η σειρά τους είναι πρώτο το «Κόρη της Μοίρας», ύστερα το «Φωτογραφία σε σέπια» και τελευταίο «Το Σπίτι των Πνευμάτων», αν και συνδέονται με έναν τρόπο που δεν τον καταλαβαίνεις εύκολα.

Εγώ διάβασα πρώτο «Το Σπίτι των Πνευμάτων», δεύτερο το «Φωτογραφία σε σέπια», ενώ δεν διάβασα ακόμα το «Κόρη της Μοίρας». Προσεχώς…