Ο κήπος με τα δηλητηριώδη κόκκινα λουλούδια

Η αλήθεια είναι ότι από καιρό ήθελα να γράψω κάποια πράγματα και να που μου έδωσε την πρόφαση η επικαιρότητα γιατί διαβάζω πως σύντομα αναμένονται πρωτοβουλίες και νομοθετικές ρυθμίσεις για τα κόκκινα δάνεια.

Έγραψα «την πρόφαση» γιατί στην πραγματικότητα πρόφαση είναι, για να μην θεωρηθώ και ξεκάρφωτος, αυτά που έχω πολύ καιρό στο μυαλό και ήθελα να τα γράψω δεν έχουν και πολύ σχέση με ρυθμίσεις και τακτοποιήσεις.

Ψάχνουμε εδώ και πέντε χρόνια για τις αιτίες που μας οδήγησαν στην κρίση.

Ο ένας κατηγορεί τον άλλο, οι πολίτες τους πολιτικούς, οι μη δημόσιοι υπάλληλοι αυτούς που είναι (ένα φοβερό πράγμα ρε παιδί μου σ’ αυτή τη χώρα, λες και υπάρχουν δύο κοινωνικές τάξεις, οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι μη) και πάει λέγοντας.

Λυπάμαι που θα στενοχωρήσω τη συμπαθή τάξη των τραπεζιτών αλλά δεν άκουσα μέχρι τώρα κουβέντα που να τους καταλογίζει λίγη έστω ευθύνη για τη σημερινή στενάχωρη (για να χρησιμοποιήσω μια μετριοπαθή λέξη) κατάσταση.

Τω καιρώ εκείνω λοιπόν, οι τράπεζες ξαφνικά βρέθηκαν να έχουν μεγάλη ρευστότητα. Αυτό από μόνο του δεν θα ήταν κακό, το αντίθετο, καλύτερα να έχεις μεγάλη ρευστότητα απ’ το να μην έχεις καθόλου ή να έχεις μικρή.

Τεράστια κεφάλαια που όμως όπως συμβαίνει πάντα στην περίπτωση των τραπεζών δεν ήταν δικά τους. Ή αποταμιεύσεις των καταθετών τους ήταν ή κεφάλαια που δανείζονταν με εξευτελιστικό επιτόκιο από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και άλλους οργανισμούς.

Τα κεφάλαια αυτά οι τράπεζες κάπως έπρεπε να τα διαχειριστούν ή να τα επενδύσουν γιατί αυτό κάνουν οι τράπεζες «για να ζήσουν»: διαχειρίζονται και επενδύουν τα κεφάλαια των άλλων.

Και ποια ήταν τότε η πιο εύκολη και αποδοτική επένδυση; Να τα δανείσουν στον κόσμο με επιτόκιο που έφτανε και το 20%!

Πάρε δάνεια κόσμε λοιπόν! Εορτοδάνεια, διακοποδάνεια, ότι τραβάει η ψυχή του καθενός.

Έπαιρναν τηλέφωνα στα σπίτια για να δώσουν (δανείσουν) λεφτά, έστηναν πάγκους έξω από τις τράπεζες (το είδα και αυτό με τα ματάκια μου στην Αθήνα), ταχυδρομούσαν πιστωτικές κάρτες (πολλές φορές από τράπεζα που ήδη είχε κάποιος!) και δεν συμμαζεύεται…

Μην μου πείτε ότι τα θυμάμαι μόνο εγώ όλα αυτά.

Και τα περισσότερα δάνεια, τα καταναλωτικά τουλάχιστον, ήταν χωρίς καμιά εγγύηση.

Έπαιρναν όλοι δανεικά, μπαρμπάδες, γιαγιάδες και παππούδες, και τώρα αυτά γίναν αγύριστα.

Δηλαδή η διαχείριση των ξένων κεφαλαίων απ’ τους τραπεζίτες αποδείχθηκε καταστροφική.

Για λογοδοσία ούτε λόγος φυσικά, αλλά δεν ακούω να γίνεται λόγος και για ευθύνες. Όλοι οι άλλοι φταίνε. Οι πολιτικοί, οι δημόσιοι υπάλληλοι, ξέρω γω;

Μ’ αυτά και μ’ αυτά φτάσαμε τα κόκκινα δάνεια να ξεπερνούν αυτήν τη στιγμή τα 77 δις ευρώ. Ιλιγγιώδες ποσό αν σκεφτεί κανένας ότι ισοδυναμεί με το 44% του ΑΕΠ της χώρας!

Κάποτε σκεφτόμουν ότι το τέλος της κρίσης (όταν αυτό έρθει…) θα βρει τους Έλληνες με πιστοληπτική ικανότητα μηδέν αφού όλοι θα χρωστάνε και φυσικά καμιά τράπεζα δεν θα τολμάει να τους ξαναδανείσει.

Τώρα όμως σκέφτομαι ότι αυτό είναι το λιγότερο. Κακά τα ψέματα, χωρίς ένα μικρό έστω, αλλά σταθερό τραπεζικό σύστημα η χώρα δεν βγαίνει απ’ αυτό το τέλμα. Χωρίς δάνεια στις επιχειρήσεις η οικονομία δεν κινείται.

Γι’ αυτό και επιβάλλεται η νομοθετική ρύθμιση για την εξυγίανση των τραπεζών που όλο εξαγγέλλεται.

Απ’ την άλλη, τι διάολο, δεν το βλέπουν οι υπεύθυνοι και οι επίδοξοι νομοθέτες;

100.000 ευρώ τώρα είναι μια περιουσία, το 2009 ήταν έτσι κι έτσι. Δάνειο 100.000 ευρώ δεν αποπληρώνεται πια.

20% επιτόκιο δανεισμού στον καιρό μας; Είναι τρελό.

Τα νοικοκυριά έχασαν πάνω από το 30% του εισοδήματός τους τα τελευταία χρόνια.

Εξαιτίας του παραπάνω, οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να πουλήσουν και μαράζωσαν.

Ένα σπίτι που προ κρίσης κόστιζε 200.000 ευρώ και ο φουκαράς ο ιδιοκτήτης που «ήθελε ν’ αφήσει κάτι στα παιδιά του» πήρε δάνειο απ’ την τράπεζα για να το αγοράσει, το χρωστάει, ενώ το σπίτι έχει χάσει τώρα τη μισή του αξία.

Άλλαξε η αξία του χρήματος, πολύ μυαλό θέλει;

Δεν αποπληρώνονται τα δάνεια-αμαρτίες της επίχρυσης προ του 2009 εποχής, ας το πάρουμε όλοι χαμπάρι.

Το «κούρεμα» των συσσωρεμένων τόκων ή και του κεφαλαίου  είναι μονόδρομος για ν’ ανασάνει ο κόσμος και η τελευταία ευκαιρία για τις τράπεζες να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς τους.

Η επόμενη ορατή λύση για τις τράπεζες (και ας μην επιχαίρουν πολλοί γιατί με τέτοιες κινήσεις απελπισίας δεν βγαίνουμε απ’ την κρίση) θα είναι να «πουλήσουν» τα κόκκινα δάνεια στα distress funds (distress θα πει δυστυχία αν δεν με προδίδουν τα αγγλικά μου), που πληρώνουν 5 σεντς ανά ευρώ για να πάρουν ένα κόκκινο δάνειο.