Ουκρανία – Βενεζουέλα, πορείες παράλληλες με άγνωστο προορισμό (μέρος 2ο)

Τα πρώτα βήματα της Ουκρανίας σαν ανεξάρτητη χώρα ήταν πολύ δύσκολα, η οικονομική κατάσταση ήταν τραγική και όπως γίνεται σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις χωρών που προέρχονται από μια μεγάλη ομοσπονδία και μάλιστα υπό ένα τόσο ιδιαίτερο καθεστώς όπως ήταν το κομουνιστικό, υπήρχε μια κρίση εθνικής ταυτότητας και μία πολιτική αστάθεια.

Παρένθεση. Πριν αρκετά χρόνια είχα  επισκεφτεί μια κομμουνιστική χώρα (εντελώς κομμουνιστική). Θα χρειαζόμουν πολλές αναρτήσεις για να περιγράψω τι είδαν εκεί τα ματάκια μου αλλά αυτό που μου έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση ήταν ότι παντού έβλεπες χέρσα χωράφια (ήταν και πολύ πεδινή η χώρα αυτή) που δεν ανήκαν σε κανέναν. Ή, για να χρησιμοποιήσω την εκεί ορολογία, που ανήκαν σε όλους.

 

Αυτά τα χωράφια λοιπόν ήταν χέρσα, ακαλλιέργητα και να μην μπορούν με τίποτα οι άνθρωποι εκεί να καταλάβουν ότι αλλού, όπως στην Ελλάδα π.χ., τα χωράφια ανήκουν σε κάποιους. Πως ήταν δυνατόν, έλεγαν. Κλείνει η παρένθεση.

Στην αρχή της δεκαετίας του 2000 κάτι φάνηκε να κινείται στην οικονομία της Ουκρανίας και το ΑΕΠ της χώρας αυξήθηκε. Αλλά η παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 έπληξε πολύ την Ουκρανία και το ΑΕΠ συρρικνώθηκε πάλι και μόλις πριν από 2-3 χρόνια άρχισε πάλι να σταθεροποιείται κάπως η οικονομία της χώρας.

Πολιτικά, τον Νοέμβριο του 2004 έγιναν προεδρικές εκλογές και τις κέρδισε ο Βίκτορ Γιανουκόβιτς, εκλεκτός του τότε προέδρου Λεονίντ Κούτσμα.

Η Αντιπολίτευση, θεωρώντας ότι πραγματοποιήθηκε εκτεταμένη νοθεία, επιστράτευσε τους οπαδούς της οι οποίοι διαδήλωναν κάθε μέρα στην πλατεία Ανεξαρτησίας (στην ίδια πλατεία δηλαδή που διαδήλωναν μέχρι κάμποσο καιρό πριν).

Τελικά το ανώτατο δικαστήριο της χώρας αποφάσισε την επανάληψη των εκλογών. Τα γεγονότα αυτά ονομάστηκαν Πορτοκαλί Επανάσταση απ’ τις  πορτοκαλί σημαίες που κρατούσαν οι διαδηλωτές.

Έλα όμως που τις επαναληπτικές εκλογές τις ξανακέρδισε ο Γιανουκόβιτς με τη Γιούλια Τιμοσένκο (ήταν φιλαράκια τότε) και έγιναν Πρόεδρος ο μεν και Πρωθυπουργός η δε.

Οι δυο τους τα τσούγκρισαν όμως σύντομα και στις εκλογές του 2010 ήταν αντίπαλοι.

Κέρδισε στον δεύτερο γύρο με μικρή διαφορά ο Γιανουκόβιτς και για να μην χαλάσει η παράδοση, πάλι κατηγορήθηκε από την Αντιπολίτευση για νοθεία.

Έτσι είχαν τα πράγματα και θα ήταν όλοι ευχαριστημένοι που τηρούνταν οι παραδόσεις μέχρι που ήρθε ο Νοέμβρης του 2013.

*******

Η Βενεζουέλα από την ανεξαρτησία της έως και τα μέσα του 20^ου αι. ακολούθησε την «τυπική» πορεία μιας λατινοαμερικάνικης χώρας.

Η Δημοκρατία δεν είναι και ο σταθερότερος θεσμός στη Λατινική Αμερική.

Τελοσπάντων, αν ξεχειλώσουμε τον όρο «Δημοκρατία» τόσο ώστε να περιλάβει και τους πολιτικούς θεσμούς των χωρών αυτών, θα δούμε ότι στη Βενεζουέλα υπήρχαν περίοδοι με δημοκρατικά εκλεγμένες κυβερνήσεις αλλά κάθε τόσο εμφανιζόταν κάποιος, στρατιωτικός συνήθως, που έλεγε «Εγώ θα σας σώσω!», έπαιρνε την εξουσία με το έτσι θέλω, δεν έσωζε κανέναν και απλά περίμενε τον επόμενο «σωτήρα».

Η Βενεζουέλα έζησε μέσα στον 20^ο αι. χρόνια ευμάρειας χάρις στο πετρέλαιο που έχει το υπέδαφος της χώρας.

Ωστόσο, τα πράγματα άλλαξαν ριζικά από τις αρχές της δεκαετίας του 1980, όταν η πτώση των διεθνών τιμών του μαύρου χρυσού έφερε οικονομική λιτότητα.

Και επειδή όπως είπε δεν θυμάμαι ποιος, τις επαναστάσεις δεν τις κάνουν οι νηστικοί αλλά οι χορτάτοι που έχουν τρεις μέρες να φάνε, η περίοδος των ισχνών αγελάδων στη Βενεζουέλα έφερε και κοινωνική αναταραχή.

Και κάπου εκεί, στις αρχές της δεκαετίας του ΄80, εμφανίστηκε στο προσκήνιο ο Ούγκο Τσάβεζ.

Ο Τσάβεζ ήταν μία αμφιλεγόμενη προσωπικότητα.

Τι να γράψω τώρα γι’ αυτόν; Ήταν στρατιωτικός αλλά μεταπήδησε στην πολιτική. Πρωτοεμφανίστηκε στην πολιτική το 1983 όταν ίδρυσε Μπολιβαριανό Επαναστατικό Κίνημα 200 (MBR-200).

Μάλιστα το 1992 ο Τσάβεζ πραγματοποίησε απόπειρα πραξικοπήματος με το MBR-200. Απέτυχε και φυλακίστηκε. Του δόθηκε αμνηστία το 1994 και μετασχημάτισε  το MBR σε πολιτικό κόμμα, με το όνομα MVR πλέον.

Ως αρχηγός νόμιμου πολιτικού κόμματος πια εξελέγη Πρόεδρος της Βενεζουέλας το 1998 και επανεξελέγη το 2006 και το 2012.

Καθόλου άσχημα. Και χωρίς υποψίες νοθείας, αυτό γίνεται αποδεκτό και από τους αντιπάλους του.

Η αλήθεια είναι ότι προσεταιρίστηκε τα φτωχά στρώματα χρηματοδοτώντας προγράμματα κρατικής πρόνοιας από τα έσοδα που έφερνε στη χώρα το πετρέλαιο. Αύξησε τις κρατικές δαπάνες στους τομείς της υγείας και της εκπαίδευσης και πολύ μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού της χώρας απέκτησε πρόσβαση σ’ αυτά τα αγαθά.

Απ’ την άλλη είναι επίσης αλήθεια ότι η εγκληματικότητα μάστιζε και μαστίζει τη Βενεζουέλα, ο κόσμος στήνονταν και στήνεται στις ουρές για λίγη ζάχαρη, λάδι ή γάλα αφού οι ελλείψεις σε είδη πρώτης ανάγκες ήταν και είναι τεράστιες, ο πληθωρισμός κάλπαζε και τώρα καλπάζει με 55% και άλλα πολλά.

Και τα περισσότερα απ’ αυτά ήταν αποτέλεσμα της απομόνωσης της χώρας.

Βέβαια πολλοί το περιγράφουν αυτό ότι η Βενεζουέλα έπαψε να είναι η πίσω αυλή των ΗΠΑ αλλά εγώ το λέω διεθνή απομόνωση. Τελοσπάντων, διαλέγετε και παίρνετε.

Ο Τσάβεζ απομάκρυνε με τη χώρα του από τη σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ αλλά η Βενεζουέλα προσδέθηκε στο άρμα της Ρωσίας ενώ παράλληλα συνεργάστηκε στενά με τις κυβερνήσεις της Κίνας και της Κούβας.

Το 2011 διαγνώστηκε ότι πάσχει από καρκίνο. Αν και άρρωστος κέρδισε τις Προεδρικές εκλογές του 2012 αλλά η ασθένειά του προχώρησε και τελικά πέθανε στις 5 Μαρτίου 2013.

Πολιτικός του επίγονος θεωρήθηκε ο Νικολάς Μαδούρο, ο οποίος νίκησε οριακά στις Προεδρικές εκλογές της 14^ης Απριλίου 2013 τον υποψήφιο της αντιπολίτευσης Ενρίκε Καπρίλες.

Η εκλογή του Μαδούρο αμφισβητήθηκε από την αντιπολίτευση και αυτός ήταν ουσιαστικά ο λόγος που πυροδότησε τις ταραχές που συνεχίζονται ως σήμερα.

Συνεχίζεται…